Gülşehir’i yeni adını koyarak ilçe yapan ve bir külliye kazandırıp bayındır hale getiren Karavezir Seyit Mehmet Paşa, İstanbul Bahçekapı’daki 1. Abdülhamit türbesinin haziresinde yatsa bile mezarında ters dönüyordur.

Günümüzden 275 yıl önce İstanbul’a gidip, saray mutfağında helvacı çırağı olarak işe başlayan Seyit Mehmet, zekası ve becerisi sayesinde enderunda yetişerek, sadrazamlığa kadar yükselmiş bir devlet adamıdır. Osmanlıların başında büyük gailelerin bulunduğu zamanda müspet işler gerçekleştiren Karavezir Seyit Mehmet Paşanın sadrazamlığı, yakalandığı kara humma yani tifo hastalığı nedeniyle kısa süreli olmuştur.

Öldüğünde onca kitaplarının yanında bir de borç listesi bulunan emvalinden yola çıkarak Karavezir’in tütün kullanan gözlüklü bir kişi olduğu biliniyor. Her ne olursa olsun, memleketine vefa borcu olarak pek çok hayır yapan hemşehrimiz, günümüzdeki eserlerinin durumunu görseydi, ne düşünürdü acaba?!

Karavezir Seyit Mehmet Paşa, 28 Ocak 1780 tarihli, üzerinde padişahın hattı hümayunu bulunan vakfiyesine göre cami, dershaneli medrese, hamam, mektep, şehre içme suyu getirerek altı çeşme ve pek çok dükkan yaptırmıştır. Ayrıca adını değiştirip, kadı tayini ile kaza merkezi haline getirdiği Gülşehir’e derbent statüsü kazandırıp vergi indirimi sağlayarak onun gelişmesine çalışmıştır.

Bu değerli hemşehrimizin Gülşehir’e emanet ettiği eserler, 241. ölüm yıldönümünde içler acısı durumda bulunuyor. Günde beş vakit namazların kılındığı cami, halen kütüphane olarak kullanılan medrese binası, bir özel işletmenin vicdanına terk edilen hamam ve orijinal olarak günümüze gelen bir çeşme bakım ve özen beklerken, çeşmelerin çoğu ve dükkanların tamamı yok olmuş, mektep ise yıkılarak yerine belediye binası kondurulmuş durumdadır. Baş çeşme denilen çeşme ise, asıl bulunduğu yer olan harman yerinden Tuzköy yolu eski mezarlık karşısına, sonra şimdiki heykelinin bulunduğu Karavezir Parkına, akabinde cami duvarının yanına ve en son olarak Çat yolu şehir çıkışına taşınmış ve orada kaderine terk edilmiştir. Orijinal olarak günümüze kadar gelen Cumhuriyet Mahallesindeki çeşme de can çekişiyor.

Özel bir işletmeciye kiralanan hamam ise, yapılan eklentilerle orijinali bozulmuş bir halde atıl vaziyette sonunu bekliyor. Daha önce şifahi olarak yetkililere durumu ilettiğimiz halde burada şimdiye kadar bir önlem alınmadığı görülüyor. Özel işletmecinin hamam ocağında su ısıtmak için yaktığı, stoklanmış pamuk ve çul balyaları rastgele atılıp duvarla temas halinde bulunuyor. Hamam faal halde olmadığı için yıllardır bu şekilde kalan pamuk balyaları, kar, yağmur ve suyu çekerek, hamam duvarının uzun süre nemli kalmasına neden oluyor. İnsanı gamın, duvarı da nemin çürüttüğünü akıldan çıkaran ilgililer de ne yazıktır ki bu eserin ömrünün kısalmasına yol açıyorlar.