Bugun...
ADNAN MENDERES'İN GELİŞİ VE GİDİŞİ


Ali İhsan Açıkgöz
 
 

facebook-paylas
Tarih: 22-03-2016 22:50

ATATÜRK, çok istemesine rağmen toprak reformu yasasını  zamanında çıkaramamıştı. 1945 yılında İsmet İnönü  zamanında  toprak reformu niteliğindeki 4753 sayılı Çiftçiyi Topraklandırma Yasası  çıkarıldı. İşte bu yasanın çıkarılması,  meclisteki  toprak ağası, Menderes ve arkadaşlarının CHP’den ayrılıp Demokrat Partinin kurulmasına vesile olmuştur. 

1950 yılı  14 Mayıs  milletvekili genel seçimlerinde, geçmişte tek parti dönemindeki bazı baskılar ve İkinci  Cihan Harbinde şartlar gereği verilen   sıkıntılar, Menderes'in  halka ümit vermesi neticesinde CHP iktidarı kaybetmiş ve Demokrat Parti  çoğunlukla iktidara gelmiştir. 

1950  yılında  Demokrat Partinin iktidara gelmesinden sonra Kuzey ve Güney Kore  arasında  savaş çıkmıştır. Birleşmiş  Milletler, Güney  Kore'ye asker göndermesine karar vermiş ve Türkiye de  bu karara iştirak ederek, 25 Haziran  1950 tarihinde Kore'ye asker göndermeye karar vermiştir. 17 Eylül 1950 tarihinde İskenderun limanından  gönderilen  5453 asker Amerikan gemisi ile Kore'ye hareket etmiş ve savaşta üstün başarılar sağlamıştır. Bu sayede Amerikan birliklerinin kuşatıldığı durumdan kurtarılmasına yardım etmiştir. İşte bu Kore'ye asker gönderilmesine karşı çıkan Demokrat Parti Niğde Milletvekili  ve Nevşehirli hemşerimiz  Prof. NECİP BİLGE,  milletvekilliğinden istifa ederek Ankara  Hukuk Fakültesindeki  kürsüsüne dönmüştür. Bu savaşta  Türk birlikleri 741 şehit, 163 kayıp ve 244  esir vermiştir. Demokrat Partinin  bu döneminde    İstanbul’da 6-7 Eylül olayları olmuş, gayri müslimlere ait bazı mağazalar tahrip ve yağma edilmiştir. 

İrticai faaliyetlere müsaade edilmiş, ezan Arapçaya çevrilmiş, Sebilürreşat dergisi serbestçe gerici yayınlar ile Atatürk devrimleri aleyhinde yayın yapmaya başlamıştır.  Menderes, şunu dahi demiştir: "İmamları cami dışında  cüppe ve sarıkla dolaştırırsam,  bir seçim daha kazanırım."  

1954 seçimlerinde  Kırşehir'de  o günkü seçim sistemine göre  4 milletvekilini Osman Bölükbaşı’nın Millet Partisi almıştır. Demokrat Parti Kırşehir'de kaybedince buna kızılarak, Kırşehir kaza haline getirilmiş, Nevşehir vilayet yapılıp  buraya bağlanmıştır. Kırşehir, 2 Temmuz 1957'de tekrar il haline getirilmiştir. Bazı hürriyeti kısıtlayan yasalar çıkarılmıştır. Bunun üzerine Demokrat Partiden  10 milletvekili istifa ederek, Ekrem Hayri  Üstündağ başkanlığında  Fevzi  Lutfi  Karaosmanoğlu, İbrahim Öktem,Turan Güneş, Ekrem Alican ve Fethi Çelikbaş, Hürriyet Partisini kurmuşlardır. Hürriyet Partisi, 1957 seçimlerinde sadece Burdur'dan 4 milletvekili çıkarabilmiş  ve sonra da  bu parti kendini fesih ederek CHP ile birleşmiştir.

Demokrat Parti iktidarında basına  baskılar ve sansürler başlamış ve bazı hürriyetler kısılmıştır. Bu seçimde Demokrat Parti yine  424 milletvekili ile çoğunluk elde etmiştir. CHP, 178  milletvekili çıkarabilmiştir. Seçim gecesi  CHP’ye çok oylar gittiğini gören Menderes telaşa kapılıp, “ Allah bana  bir daha böyle gece yaşatmasın" demek zorunda kalmıştır. Bundan  sonra  Demokrat Parti  işleri iyice azıtıp, Vatan Teşkilatı adı altında  yan kuruluşunu  kurup,  Mecliste  tahkikat komisyonu adı altında  bir teşekkül oluşturmuş  ve  soruşturma, tevkif yetkileri vermiştir. Muhalefet lideri İsmet İnönü'nün seyahatlerine tahditler konulmuş, yolları kesilip, taşlanmış ve kafasına taş dahi isabet etmiştir.  Orduyu küçümseyen  Menderes,  iki yıllık  Sanat Enstitüsü mezunlarına  yedek subaylık hakkı vererek, “orduyu Yedek Subaylar ile idare ederim” demiştir.

Bir taraftan da iktisadi kriz baş göstermiş, CHP atağa kalkıp, 178 milletvekili  ile Anadolu’da il,  ilçe  ve köylerde etkili  propaganda  yaparak halkı uyandırmıştır.    

Bütün bu birikimler neticesinde,  millet, orduya  ihtilal yapması için zemin hazırlamış  ve işte yukarıda bahsedilen nedenlerden dolayı ordu, CEMAL GÜRSEL  başkanlığında  1960  ihtilalini  yaparak  Menderes'in sonunu getirmiştir. 



Bu yazı 2123 defa okunmuştur.

YAZARIN DİĞER YAZILARI

HABER ARA
ÇOK OKUNAN HABERLER
  • BUGÜN
  • BU HAFTA
  • BU AY
VİDEO GALERİ
FOTO GALERİ
GÜNDEMDEN BAŞLIKLAR
YUKARI