NEVŞEHİR YÖRESİ HALK TÜRKÜLERİNDE AŞK VE KADIN İMGESİ

Türküler… ah o yanık türküler… kaval sesiyle birlikte dağda çobanı ve ıssız akan pınarı anımsatan türküler... “Türküler, gayri resmi tarihtir” demiş büyüklerimiz. Türküler kimi kez sevinci, kimi kez bir ağıtı, kimi kez de aşkı yansıtırlar. Bu aşkların çoğu kez de karşılıksız aşklar olduğu görülür. Nevşehir türkülerinde de “kadın ve aşk” imgesine sık rastlıyoruz.  

“Çekmecemin perçini
Açamadım içini
Yarin gönlü olursa
Alır gelir barkını
Dalgalım yörü yörü yörü aman kaşları keman

Çekmecenin kilidi
Üstünü gül bürüdü
Hakikatsız yar için
Sürün sürmelim aman aman aman
Bütün ömrüm çürüdü.”

(Çekmecemin perçini türküsü)

Çekmecemin perçini türküsünde de karşılıksız/hayırsız bir aşk uğruna çürüyen bir ömürden söz edilmektedir.

“Evlerinin önü bulgur sokusu
Karşı yerden geliyor yarin kokusu
Giyinmiş kuşanmış hasların hası

Ceylan gözlerine kurban olduğum
Ela gözlerine hayran olduğum

Sürmeler çekilmiş ela gözüne
Sırma belikleri inmiş dizine
Ağlarım ağlarım bakmaz yüzüme

Ceylan gözlerine kurban olduğum
Ela gözlerine hayran olduğum

Seher yeli esip durmaz coşuyor
Çifte yanağında güller açıyor
İreyhan olmuş da koku saçıyor

Ceylan gözlerine kurban olduğum
Ela gözlerine hayran olduğum”

(Evlerin Önü Bulgur Sokusu-Gürbüz Sapmaz)

“Yenice bağımız da otludur otlu
Gelin Cafiyemin dilleri tatlı
Sana diyom sana da gelin Cafiyem
Benim yüreğim de ezelden dertli”

(Gelin Cafiyem, Köşektaşlı Rafet)

“Kangallının kayası
Yarim Türkmen mayası
Yarime kurban olsun
Üç mahlenin kahyası

Köşkün önü sündürme
Yar beni süründürme
Seni diledim geldim
Boynu bükük gönderme

Sulara basma güzel
Bakışı yosma güzel
Felek bizi ayırdı
Selamı kesme güzel

Güle çıktım gülmedim
Gülden düştüm ölmedim
O yar ile gezmesi
Sefa imiş bilmedim”

(Kangalın kayası türküsü)

“Fadime'msin gulümsün (aman aman)
Fadime'msin gulümsün (kekliyim)
Gafeste bülbülümsün (şeker yesin Fadime'm)
Gafeste bülbülümsün (sağa dirim Fadime'm)

Bahçalarda bademler (aman aman)
Bahçalarda bademler (Fadime'm)
Titireyor memeler (suna boylu Fadime'm)
Titireyor memeler (suna boylu aslanım)”

(Odaları sıvalı türküsü/Refik Başaran)

“Evlerinin önü bir kötü yokuş
Kız kurbanın olam bu nasıl bakış
Halının üstüne döktüğün nakış
İlmek çalan ele kurban olurum”

(Karadır Kaşların ale getirir/Refik Başaran)

“Kestanenin irisi
(Yar yandım aman)
Geçti kızlar sürüsü
Sürüsünden fayda yok
(Tombul bilekli gelin)
Yaktı beni birisi”

(Kestanenin irisi/Refik Başaran)