İnönü’nün Ziraat Bakanıyla birlikte 1942 tarihinde ziyaretinden sonra özellikle Nevşehir Belediye Başkanı Şükrü Süer‘ün üzüm üreticilerinin sorunlarına çözüm bulunmasını istemesinden sonra 1943 yılında Ürgüp Tekel Şarap Fabrikasının temeli atılmış 1944 yılında üretime geçmiştir. 2004 yılı sonunda  Mey İçi Sanayi Ticaret AŞ tarafından özelleştirme sonucu satın alınmıştır. Özelleştirme sonunda bir süre üretime devam eden fabrika şimdi atıl durumdadır.

Fabrikada tek parselüzerinde şarap üretimi ve şişelemesi yapılmıştır. Fabrika 29,430 m2 büyüklüğündeki bu parsel üzerinde yer almaktadır. Parsel üzerinde yer alanbinaların büyük çoğunluğu 1944 yılında tamamlanmıştır. En yeni bina ise 1988 yılında inşaedilmiş olan ve ruhsatında şişe yıkama yeri olarak geçen binadır. Binaların tapusu 06.01.2005 tarihinde yeni sahibi adına geçmiştir. Fabrika arazisinin Osmanlı döneminde Damat İbrahim Paşa vakfına ait olduğu, daha sonra Tekel’e geçtiği anlaşılmaktadır( Tapu İdaresinin 12.02.2004 gün ve 172 yev.nolu beyanına göre).

Tesisin toplam arsa büyüklüğü 29,430 m²’dir. Bu alan üzerinde toplam 2,867m² alan üzerineoturmuş 7,772 m² kapalı alan inşa edilmiştir.Parselin kuzeyi tamamen yeşil alan olarak kullanılmaktadır. Lojmanların önü ve arkası ilesosyal tesis ve atölyelerin çevresi de yeşil alan olarak ayrılmıştır. Yeşil alanlarda çim, çamağaçları ve meyve ağaçları bulunmaktadır.

Tekel verilerine göre binaların yapılma tarihleri

Bina Adı                    Kat Adedi      Toplam Kapalı Alan (m2)   İnşaat Tarihi            

1 Misafirhane             2                                 570                             1967               

2 Lojmanlar                1                                 703                             1944               

3 Danışma Binası       1                                 47                               1946               

4 İdare Binası                         3                                 627                             1946               

5 Sosyal Tesis             1                                 120                             1984               

6 Şişeleme                  1                                 400                             1988               

7 Pres Dairesi+

Kazan Dairesi+

Garaj                           2                                 1057                           1946   

8 Şaraphane                1 (zemin altı)              3000                           1944                    

9 Yeni Kav                 1                                 414                             1944               

10 Atölye                   1                                 100                             1986               

11 Su Kulesi               1                                 40                               1944               

12 Yemekhane ve Lokal 1                             320                             1944               

13 Sundurma              1                                 294                             1944               

14 Satış Reyonu         1                                 30                               1996               

İdare Binası: 1946 yılında inşa edilen bina betonarme ve üç katlıdır.

İmla (Şişeleme) Binası: 1988 yılında inşa edilen bina yığma ve tek katlıdır. Toplam kapalı

alanı 400 m²’dir.

Sosyal Tesis Binası: 1984 yılında inşa edilen bina yığma ve tek katlıdır. 120m² kapalı alana

sahip binanın girişinde 3 adet banyo ile 3 adet tuvaletin yer aldığı bir hol bulunmaktadır.

Atölye Binası: 1986 yılında tek katlı ve yığma olarak inşa edilmiştir.

Soğutma Ünitesi Binası: 1946 yılında 2 katlı olarak inşaa edilmiştir

Eski Kav Odası: 1944 yılında yeraltında kayaların oyulması ile yapılmıştır. Toplam kapalı alanı3,000 m²’dir. Zemin beton malzeme kullanılarak kaplanmıştır. İçerisinde toplam 118 küvbulunmaktadır. Bununla beraber daha önce “Tekel Müzesi” olarak kullanılan koridorlar  vardır.

Yeni Kav Odası: 1944 yılında betonarme olarak şekilde inşa edilmiştir. Toplam 414 m² kapalıalana sahiptir.

Misafirhane Binası: 1967 yılında 2 katlı ve yığma olarak inşa edilmiştir. Mevcut kullanımda altkat malzeme deposu, üst kat misafirhane olarak ayrılmıştır.

Bölge sanayi ve üzüm üreticisine ciddi destek sağlayan bu tesis tüm çalışanlarını çıkarmış ve bugün atıl durumdadır.

Bölge halkı, Ürgüp  halkı bölge siyasetçileri ne düşünüyor bilemem ama yapılan özelleştirme nin ülke ve bölge yararına olmadığı açık.