Bugun...
Coğrafya kader değildir


İbrahim Selvi
 
 

facebook-paylas
Tarih: 20-11-2019 09:55

Belkide ilk defa İktisatcı  Daran Acemoğlu  tanımladı. Ulusların Çöküşü isimli kitabında, " coğrafya kader değildir" deyimini kullandı.
Dünyanın değişik coğrafyalarında Birleşik sınırlarda farklı dünyaların oluştuğunu örnek verdi.
" İşte sınırın bu tarafı Güney,  zenginlik, özgürlük ve modern medeni bir yaşam kazanılmış, diğer yakası Kuzey, açlık, fakirlik, yoksulluk ve ilkel bir yaşam, dünyaya kapalı Kuzey Kore.

Hakikaten ilginc bir durum.

Sınırın bu yakası olabildiğince modern bir ulus teşekkül etmiş, diğer yakası felaket  bölgesi..
Aynı durum, bizim yaşadığımız coğrafya için de geçerli değil mi? 
Bir yanda Türkiye,  sınırın diğer yakasında Suriye...

Türkiye'de, İçanadolu bölgesinde iki  Vilayet'e bakakıncada benzer durumlar fark ediliyor.
İkisi de sınır komşusu Kayseri ve Nevşehir.
Kayseri, dünyaya açılmış ticaret merkezi.
Nevşehir, Kapadokya bölgesi. Nevşehir, Gülşehir İlçesini Turizme kazandırmayı başaramamış.
Halbuki, Gülşehir'de müthiş  tarihi ve  doğal varlıklar var.  Aslında bu bölge asıl  Kapadokya olarak ifade edilen coğrafyanın merkezi.
Ancak neyazık ki,   varlığıyla değer olan  doğal varlıklarımızı öne çıkartıp, tanıtıp katma değere dönüştürmekten güçlük çekiyoruz.

Diğer yanda, Gülşehir in ve daha çevrede vaolan diğer kültürel doğal varlıkların Kapadokya kapsamına kazandırılarak bölge genişletilmiş olsa,  buna bağlı her şey değişecek, çok yönlü kapasite yükselecek.

İlçelere bakalım, Ürgüp dünya kenti olmuş, Gülşehir'i Kayseri'deki coğu genç insanlar bilmiyorlar.

Evet coğrafya kader değil. 

Eğer coğrafya kader olsaydı, Fillandıya, İngiltere, Almanya gibi  son derece gelişmiş bir Avrupa ülkesinden insan kalkıp gelip, Irak'ta ki DEAŞ Terör örgütüne katılmazdı.

Diğer yanda,  Afkanistan'da, Irak'ta, Pakistan'da insanlar kalkıp, ateşin içinden çıkıp ABD, Türkiye ve Avrupa ülkelerine eğitim ve yaşam  amaçlı  gelen insanların da var olduğunu biliyoruz. Aslında, bu insanlara büyük saygı duymalı ve onları onurlandırmalıyız.

Yani insan,  bireysel ya da  toplumsal  iradesini,  çağdaş medeni dünyanın oluşumuna  yönelik  doğru kullanırsa ki, gelişmenin önündeki pek çok büyük engel de kendiliğinden kalkmış olur.

Bugün, Türkiye'de gelişmek modernleşmek  için büyük çaba sarfediyor, bu dikkat çekici.
Ama, neyi nasıl yapacağını bilemiyor.
5 bin nufuslu  bir İlçe'yi de, 16 milyon nufusa sahip bir metropol  kenti de aynı Belediyecilik, yerel yönetimler kanunu ile yönetmek istiyor.
5 bin nufuslu İlçe yönetimi de  ayda bir kez meçlis toplantı kararları alınarak yönetiliyor.
16 milyon nufuslu metropol kentler de  ayda bir toplanan meçlis kararlarıyla sevk  ve  idare edilmek istenmekte, idare ediliyor.

Katılımcı yönetim, daha geniş konsersyum ve koordinasyon çalışma kültürü, grup çalışması gibi günümüzün olmazsa  olmaz demokratik kültürü toplumumuzda gelişmiş değil.
Baştaki seçilen insan istiyor ki her şeyi ben yapım.
Her işin altında benim imzam olsun.
Bir önceki Başkanın yaptığını, bir sonraki gelen yönetici yerlebir ediyor.

Türkiye'de, hükümetlerin yukarıda oluşturduğu yönetim sistemide bu durumudan  farklı değil.
Her şey benim iradem altında olsun istiyor,
Her şeye ben hakim olmalıyım düşüncesi, egemen güçü tetikliyor.
Böyle düşününce,  merkezi idare asıl  yapması gereken işlevini gözden kaçırıyor. Merkezi yönetimin asli görevi kurum ve kurumlar arası denge ve denetim   işlevini sağlamak.

Denetm ve denge unsuru gözardı edilince;

Yerel yönetimler, yolsuzluk ve usulsüzlüğün  kaynağına dönüşüyor.  Bu duruma,  yukarıda örnek verdiğim yetersiz yönetmenlik ve yetkiyi karşılamayan kanunlar ve merkezin denetim görevini yerine getirmemeside neden olmaktadır.

Yani, Türkler, yeni değil belki de, yüzyıllardır  kedilerini yönetemiyorlar.
Eğer Türkler, doğru yönetiliyor olsaydı; 
Dünyanın en modern ve rafah toplumunu yaratmış olmaları gerekirdi.
Oysa ki diğer yanda, Türklerin millet, ulus olma bilincleri insanlık tarihi kadar derin, etkileyici.
Diğer tarafta, alfabelerini oluşturup, lisanlarını geliştirmekten  "yoksun" kadar hassas, nazik kalmışlar.

Demek ki  bir medeni uygarlık yaratmak  için,  millet, ulus, bayrak ve toprak sahibi olmak gibi kavramlar yeterli olmuyor.

Yaşadığınız coğrafyada, barışık toplum olmanın argümanlarını ancak, doğru yönetim  esasları belirleyerek ve daha çoğulcu temsil edilebilirlik  sağlayarak kazanabilirsiniz.

Ulusları vareden halklar,  kendi kültlerini siyasallaştırarak,  iktidara taşımak devlet yönetimine o kültü hakim kılmak isterlerse, bunun dışında  kalan diğer halklar, kendilerinin  haklı olarak temsil edilmedikleri kanaati hasıl olur  ki; artık, bu düşünce kalıbına barışı sokamazsınız. 

İşte, bu ve benzeri  aykırılıklar   millette gelişmesi gereken,  homojen  toplum yapısının gelişmesini büyük ölçüde engeller. Önüne gelen cemaat, örgüt, mezhep güç kazanıp, irade sahibi olmak,  devlete hükmetmek isteyecektir..
Ya da,  " artık bu devlet, rejim muidini doldurdu yıkılmalıdır diye slogan atacak, devleti yıpratıcı söz ve eylemlerde bulunacaktır"  bunları yaşıyoruz da. haklı olarak, devlette kendini korumaya anlamak isteyecektir.

Devleti oluşturan irade de, zaman zaman bütün enerjisini bu örgütlenmiş, kendisine irade alanı açmak isteyen gurupları etkisizleştirmek için kullanır.
İşte Şarkta işler böyle yürür. Şu Ortadoğunun durumuna bir bakın! Dünyanın neresinde böylesine çatışma var?
Çatışmanın, ana unsuru yönetimi, rantı paylaşamamak.

Tabiki Türkiye  bu ülkelerle kıyaslanamaz...
Türkiye her geçen gün daha da modernleşiyor, brokrasisini, yönetimini sürekli revize ediyor.
Türkiye olarak, yüzümüzü çağdaşlığa, medeniyete döndük..

Ama, şuna inanmalıyız. Başaracağız ve olacak, biz bu işin üstesinden geliriz inancı vazgeçilmezimiz olmalıdır.



Bu yazı 887 defa okunmuştur.

YAZARIN DİĞER YAZILARI

HABER ARA
ÇOK OKUNAN HABERLER
  • BUGÜN
  • BU HAFTA
  • BU AY
VİDEO GALERİ
FOTO GALERİ
GÜNDEMDEN BAŞLIKLAR
YUKARI